Nieuws
Rinkelbollen
Het vierde nummer van 2025 wordt in december verwacht. Heeft u een bijdrage voor het nummer, mail dit dan aan de redactie via natuur@schylge.top
Paddenstoelenexcursie Formerumerbos 9 november 2025.
Het is herfst geworden. Het wordt dus tijd dat de Natuurvereniging Terschelling weer een paddenstoelenexcursie organiseert. Deze wordt gehouden op 9 november a.s. Weliswaar een beetje aan de late kant, maar beter laat dan nooit. Dit jaar houden we de excursie in het Formerumerbos. Ook dit jaar staat de excursie onder leiding van de paddenstoelenkenners Leo Bot en Frank London. Ook is Boelie Boelens als "deskunige van de wal" aanwezig, en zal de excursieleiders assisteren. We hopen er op dat er begin november nog voldoende paddenstoelen te vinden zijn. De excursie duurt ongeveer 2 uur. Honden mogen niet mee.
Datum: 9 november 2025. Aanvangstijd 14.00 uur. Startlocatie: toegang naar de Natuurcamping van Staatsbosbeheer (zuidzijde Formerumerbos bij de Brambei)
Paddenstoelenexcursie van de Natuurvereniging Terschelling in het Hoornerbos in 2017.
Een lezing over insecten en het gebruik van een ledemmer als insectenval, 12 november 2025.
Geïnteresseerd in wat er zoal aan insecten in de eigen tuin leeft? Een groot deel van de insecten is alleen 's nachts actief en valt overdag niet op. Met een ledemmer is het mogelijk meer te weten te komen over de nachtactieve soorten in eigen tuin. En het mooie is: je hoeft er niet de hele nacht bij te blijven. Gewoon 's avonds tegen het invallen van de duisternis de ledemmer plaatsen en de volgende ochtend controleren wat er in zit. De gevangen insecten kunnen dan worden losgelaten en leven in de tuin gewoon weer verder. Maar door voorafgaand aan het vrijlaten de dieren te fotograferen is het vaak goed mogelijk de soorten op naam te brengen. De Vlinderstichting biedt dergelijke ledemmers aan. Het betreft vrij grote emmers met deksel, waarop een trechter geplaatst kan worden waarlangs de insecten de emmer invliegen. Bovenop wordt een ledlamp geplaatst in een frame van doorzichtige platen. De ledlamp geeft een ultraviolet licht dat insecten aantrekt (ziet er dus paars uit). De insecten botsen tegen de doorzichtige platen en vallen via de trechter in de emmer, waar ze niet meer zelfstandig uit kunnen komen. De ledlamp heeft niet veel energie nodig om de hele nacht te kunnen branden. Deze energie wordt geleverd door middel van een opgeladen powerbank. De ledemmer is dus niet rechtstreeks afhankelijk van het stroomnet en kan overal worden geplaatst. Het legen van de ledemmer is vaak de eerste activiteit van de dag en het is elke keer weer spannend wat er in zal zitten. Ledemmers worden de laatste jaren steeds meer gebruikt voor insectenonderzoek, zoals onderzoek naar de insecten in agrarische gebieden. Een speciaal project hiervoor is enkele jaren geleden gestart onder de naam BIMAG.
Op 12 november zal Piet Zumkehr een lezing geven over het gebruik van de ledemmer, waarbij uiteraard ook uitgebreid wordt ingegaan op de resultaten van drie jaar gebruik van de emmer. Daarbij gaat het niet zozeer om zeldzame soorten, maar vooral ook om wat bij ons juist veel voorkomt. En het gaat niet alleen om grote nachtvlinders, maar om soorten van alle insectengroepen die in de val belanden.
Datum: 12 november 2025. Plaats: Natuurschuur Lies. Aanvangstijd 20.00 uur.
Zwarte c-uil (Xestia c-nigrum) in de ledemmer.
Gazonlangpootmug in de ledemmer
Zilvervisjes, wie heeft ze nog in huis?
Het zilvervisje Lepisma saccharinum kent menigeen van vroeger, als een primitief insect dat op vochtige plekken in huizen leeft en soms onverwachts wegschiet als het verstoord wordt. Maar het zilvervisje is in Nederland sterk achteruitgegaan en bijna overal verdwenen, zo blijkt uit een overzicht in het laatste nummer van Entomologische Berichten, het tijdschrift van de Nederlandse Entomologische Vereniging. Zo is de soort na de eeuwwisseling op de Waddeneilanden alleen nog gemeld van Texel en Ameland. De achteruitgang wordt geweten aan de drogere lucht in onze huizen als gevolg van de centrale verwarming en betere isolatie. Velen zullen denken het zilvervisje nog in huis te hebben, maar meestal betreft het een andere soort die de plaats van het zilvervisje heeft ingenomen en beter tegen droge lucht kan: het papiervisje Ctenolepisma longicaudatum. Dit insect vreet papier aan en kan schadelijk zijn aan oude documenten. Maar komt het zilvervisje op Terschelling dan bij niemand meer voor? Er zijn toch nog wel een paar huizen overgebleven met een slechte isolatie en een vochtige lucht? Daarom roept de Natuurvereniging Terschelling iedereen op Terschelling op hier eens op te letten en zilvervisjes te melden als ze er nog zijn. De melding kan worden gedaan op onze website natuur@schylge.top, bij voorkeur vergezeld van een duidelijke foto. Het gaat dus niet om meldingen van papiervisjes!
Kleverige ogentroost breidt zich snel uit.
We kennen van Terschelling rode ogentroost en stijve ogentroost, beide vrij algemene soorten. Sinds korte tijd komt er op Terschelling nog een ogentroost voor, namelijk kleverige ogentroost Parentucellia viscosa. De naam is verwarrend, want kleverige ogentroost lijkt helemaal niet op de andere twee soorten en is er ook niet aan verwant. De plant is veel hoger en heeft gele bloemen, waardoor deze meer op een overmatig grote ratelaar lijkt. Kleverige ogentroost is net als grote en kleine ratelaar een halfparasiet, maar is verwant aan de familie van de bremrapen, welke echte parasieten zijn. De soort is in Nederland sterk in opmars, maar is tot nu toe nergens overheersend of hinderlijk. Sinds 2017 zijn er ook waarnemingen van Terschelling bekend. Op de Groene Landen is momenteel een erg grote groeiplaats aanwezig, bestaande uit ongeveer 750 planten. In de ruime omgeving zijn nog meer kleinere groeiplaatsen gevonden. 
Kleverige ogentroost
Grote groeiplaats op de Groene Landen, Terschelling
Een excursie naar de waterzuivering op het bedrijventerrein te West-Terschelling.
Altijd al willen weten hoe ons afvalwater gezuiverd wordt? De Natuurvereniging Terschelling heeft Jacqueline Hek van Wetterskip Fryslân gevraagd ons uitleg te geven over de werking van de waterzuivering. Belangstellenden kunnen langskomen op 19 november om 14.00 uur 's middags bij het terrein van de waterzuivering langs de dijk bij het bedrijventerrein te West-Terschelling. Als u van plan bent te komen, stellen we het op prijs dat u uw komst van te voren even meldt bij onze secretaris Annie Hek.
Datum: 19 november 2025. Aanvangstijd 14.00 uur. Locatie: toegang terrein waterzuivering; Nieuwe Dijk, Terschelling.
Grote invasie pimpelmezen.
Het zal menigeen op 18 en 19 oktober jl zijn opgevallen dat er plotseling erg veel pimpelmezen waren. Op zaterdag 18 oktober trok er in een tijdsbestek van 7 uur tussen 10 uur 's ochtends en 5 uur 's avonds plosteling een constante stroom vogels in oostelijke richting over het eiland. Het betrof vele tienduizenden pimpelmezen, samen met een groot aantal koolmezen en zwarte mezen. Op zondag 19 oktober waren de pimpelmezen over het hele eiland verspreid aanwezig en leek niet meer sprake van een trek in een beplaade richting. Pimpelmezen doken ook neer op schepen voor de kust. Het viel al wat langer op dat er meer pimpelmezen op Terschelling verbleven dan normaal. Dit duidde al op een naderende invasie vanuit het noorden en oosten. De vogels zijn waarschijnlijk afkomstig uit Scandinavië of oost Europa. Meestal ontstaan dergelijke invansies door voedselgebrek in de gebieden waar de mezen normaal verblijven. Op maandag 20 oktober leek de invansie weer voorbij te zijn; er werden niet bijzonder veel mezem meer gezien. De vraag is wel waar deze vogels allemaal naartoe getrokken zijn.
.